2785
Komut satırında bir dosya düzenlemek istediğinizde vim ve emac gibi gelişmiş text editörleri kullanabileceğiniz gibi Nano text editörünü de tercih edebilirsiniz. Kullanımı diğer text editörlerine göre nispeten daha kolay olan bu text editöründe diğer editörlerinde yapabileceğiniz birçok işlemi kolaylıkla yapabilirsiniz. Nano text editörü Ubuntu ve diğer birçok Linux dağıtımında direkt kurulu olarak gelmektedir.
Nano Kullanımı
Nano bir terminal uygulamasıdır. Bu yüzden Linux sunucunuz üzerinde terminal penceresi açarak veya direkt uzaktan ssh bağlantısı içerisinden kullanabilirsiniz. Nano ile “nano /dosya_dizini/dosya” şekline mevcut bir dosyayı düzenleyebileceğiniz gibi yine aynı şekilde nano editörünü başlatıp ilgili yazıları, komutları vs. yazıp daha sonra yeni dosya olarak da kayıt edebilirsiniz.
Sistem dosyalarını düzenlerken sudo komutunu kullanmayı unutmayın. ( Örneğin: sudo nano /etc/hosts ) Bazı Linux dağıtımlarında sudo yerine su komutu da kullanmanız gerekebilir.
Açılan sayfada göreceğiniz üzere programın adı, versiyonu, dosyanın ismi gibi bilgiler üst tarafta gelmektedir. Eğer varolmayan sizin yeni oluşturduğunuz bir dosyaya girerseniz de aşağıdaki komut kısayollarının üstünde [ New File ] olarak yeni dosya oluşturduğunuz bilgisi gözükecektir. En alt iki satırda da kullanabileceğiniz bazı kısayollar kolaylık olması açısından bu bölmede yer almaktadır.
Nano bir WYSIWYG(What You See Is What You Get) modelini baz alan bir editördür. Kopyalama, yapıştırma ve düzenleme oldukça kolay olan bir editör tipidir ve kontrol ve metadata değişiklikleri yapmadığınız sürece yazdığınız her kelime direkt ekranda yer almaktadır.
Kısayollar
Kaydetme, çıkma gibi işlemler programın içindeki kısayollar üzerinden yapılmaktadır. Aşağıdaki ekranda bazı kısayollar listelenmektedir ancak bunlardan daha fazlasının da olduğunu bilmeniz gerekmektedir.
Nano kısayollarını kullanırken SHIFT tuşunu kullanmanıza gerek yoktur. Nano ile küçük karakter ve bazı karakterler birlikte kullanılmaktadır. Örneğin yardım(Get Help) sayfasına erişmek için ^G komutu kullanmak gerektiği yukarıdaki ekranda alttaki bar da gözükmektedir burada klavyeden sadece CTRL+G kombinasyonu yapılması yeterlidir, CTRL+SHIFT+G yapmaya gerek yoktur.
Eğer yardım ekranında gerekli bilgileri aldıysak CTRL+X ile yardım ekranından çıkalım.
Yeni dosya veya varolan dosyayı açtınız ve içinde değişiklikler/eklemeler yaptınız. Dosyayı “Write Out” olarak adlandırılan CTRL+O tuş kombinasyonu ile kaydedip çıkabilirsiniz.
Editör içine bir dosyadan veri okumak isterseniz CTRL+R tuşuna basarak ilgili dosyanın patikasını yazıp ilgili dosyanın editörün içine okunmasını sağlayabilirsiniz.
CTRL+C tuş kombinasyonunu kullanarak verdiğiniz komutları iptal edebilirsiniz. ESC tuşuna iki kere basmanız da yine ilgili komutların iptal edilmesini sağlayacaktır.
Eğer CTRL+X ile nano editörden çıkmak isterseniz nano size iki seçenek sunar. Değişiklikler kayıt edilip mi çıkılsın yoksa direkt mi çıkılsın. Y veya N ile olmasını istediğiniz seçebilirsiniz.
Navigasyon
Şimdi bazı bilgiler hakkında fikrimiz oldu. Sıra dosya içinde hızlıca gezinme hakkında bilgiler edinelim. Tabii ki dosya içinde Home, End, Page Up, Page Down ve cursor tuşları ile hareket edebilirsiniz.
İmleci ileri geri hareket ettirmek için CTRL+F ve CTRL+B kombinasyonlarını kullanabilirsiniz. Aşağı veya yukarı satıra geçmek içinde CTRL+P ve CTRL+N kombinasyonlarını kullanabilirsiniz. Bunlar yön tuşlarının alternatifleridir (20 sene önceki klavyelerde yön tuşlarının olmadığımını unutmayalım, bu tip kısayol kombinasyonları eski zamanlardan gelen hayatı kolaylaştıran kısayollardır 🙂 ). Eğer klavyenizde bozuk veya yoksa Home ve End tuşları yerine CTRL+A ve CTRL+E kombinasyonlarını kullanabilirsiniz. Ayrıca sayfa sonuna gitmek için CTRL+V ve sayfa başına geçmek için CTRL+Y kombinasyonlarını kullanarak istediğiniz bölüme hızlıca geçebilirsiniz.
Ancak bu kadar da değil elbette. CTRL+Space ile bir kelime ileri, META+Space ( META – ESC tuşu anlamına gelmektedir ) ile bir kelime geri gitme imkanınız bulunmaktadır. Ayrıca istediğiniz satıra hızlıca gitmek için CTRL+- kombinasyonu sonrası gitmek istediğiniz satırı yazıp ENTER‘ a basarak o satıra geçebilirsiniz.
Eğer imleciniz şu anda nerede bulunduğu hakkında bilgi almak isterseniz CTRL+C kombinasyonu sonrası aşağıdaki komut kısayollarının üst tarafında “[ line 9/613 (1%), col 1/75 (1%), char 390/19605 (1%) ]” şeklinde bilgi gözükecektir.
Kopyalama, Kesme ve Yapıştırma
Grafik ortamdan bir text kopyalamak istediğimizde, kopyalanmak istediğimiz alanı imleç ile seçebiliriz. Benzer şekilde CTRL+^ ile de işaretleme / seçme yapılabilmektedir. Basitçe imleci seçim işleminin başlayacağı yere götürmeniz ve sonrasında CTRL+^ kombinasyonu ile ayarlama yapabilirsiniz. Bu şekilde, imlecin son bulunduğu yer hariç başlangıç noktası ile imlecin son yeri arasındaki herşey seçili hale gelecektir.
İleriye doğru olduğu gibi geriye doğru da işaretleme / seçim işlemi yapabilirsiniz. Dosya üzerinde düzenleme yaparken bu seçim işlemlerinde daha dikkatli olmanız gerekmektedir. Eğer hata yapar ve ortalık biraz karışırsa CTRL+^ kombinasyonu ile tekrar seçilmemiş / işaretlenmemiş duruma gelir ve baştan ilgili yeri seçime başlayabilirsiniz.
İşaretlenen alanı kopyalamak için META+^ kombinasyonunu kullanabilirsiniz. Ayrıca bunun yerine seçili alanı kesme işlemi içinde CTRL+K kombinasyonunu kullanabilirsiniz.
Kopyalama veya kesme işlemi sonrasında dosya içinde ilgili seçimi yapıştırmak için CTRL+Ukombinasyonu size yardımcı olacaktır.
Eğer dosya içinde komple bir satır artık işinize yaramayacak ise ve kaldırmak isterseniz hiç bir şey seçmeden o satır üzerinde iken CTRL+K kombinasyonu ile o satırı silebilirsiniz. Bu durum konfigürasyon dosyalarını düzenlerken işinize çok yarayacaktır.
Bazı Ekstra Kısayollar
Notepad vb. uygulamalarda, satırın sonunu göremediğimiz uzun satırları açık olan ekran içine otomatik olarak kendisinin düzenlemesini bazen isteyebilmekteyiz. Nano’ da bu değiştirme özelliğini açma / kapama için META+L kombinasyonunu kullanabilirsiniz. Bu yaptığımız line wrapping işlemi default olarak açık gelmektedir, ancak ayar dosyaları gibi bazı dosyalarda bu durumu pasife almak isterseniz ilgili kombinasyon işinize yarayacaktır.
Eğer line wrapping işlemi pasif olur ve uzun satırın devamı ekranızda görünmediğinde ekrana sığmayan satır(lar)ın başında ve sonunda $ işareti olacakır. Bu işaretin anlamı, o satırın ekranda göründüğü kadar olmadığı, devamının olduğu anlamındadır.
Eğer dosya içinde bir kelime aramak isterseniz CTRL+W kombinasyonu ile arama modu alttaki kısayolların üzerinde belirecektir. Arama durumundan çıkmak için CTRL+C kombinasyonunu kullanabilirsiniz.
En son arama köşeli parantez içinde gösterilmektedir.
Alttaki örnek kısayollardan kurtulup kendinize daha fazla alan açmak isterseniz META+Xkombinasyonu ile alttaki kısayolları kaldırabilirsiniz. Tekrar geri almak içinde aynı kombinasyonu kullanmanız gerekmektedir.
Yorum Gönder