Linux Nedir ? A'dan Z'ye LİNUX !

 

İşletim sistemi, günümüz teknolojisinin ortaya koyduğu yerde yer almaktadır. Sadece değil birçok farklı elektronik cihaz işletim sistemi sahip. Microsoft Windows, macOS X ve  Linux  gibi farklı yazılım ve arayüz etrafında sahip bulunuyoruz.

Bu işletim sistemi çeşitlerinin en şeker olanlarından biriyse Linux. Fakat Linux'un çalışma prensiplerine ve tarihçesine genel anlamda işletim sisteminin ne yaradığını, kullanımının neden olma ifade etmek gerekiyor. Bu işletim sisteminin tanımını yapıp  fonksiyonlarına  dair detaylı bir giriş yaptıktan sonra Linux'un vadettiği özellikleri açıklamak yararlı olabilir.

İşletim sistemi  kurulumun farklı uygulamalar için yaygın olarak kullandığınızda bir yazılım iletilebilir olarak iletilebilir. İşletim sisteminde kod kodları doğrudan kodlama yapıyor. Ayrıca işletim sistemi, görevi görevi görüyor.

Donanım ağının merkezinde yer alan unsur olarak düşünüldüğünde işletim sistemi devralma da donanıma verilecek komutun aracılığını parça hâline geliyor. Nitekim herhangi bir işletim sistemi kuruluşunun genişliğiyle değil kullanıcı adı verilen bir amaç iletilen  komutu  programlama uygulamaları ile ilgili daha sağlıklı bir yazılım yaklaşımı olarak kabul ediliyor.

İşletim sistemleri sadece  bilgisayar , oyun konsolu, cep telefonu ve internet devamında değil araba, beyaz eşyalar ve kol saatlerinde de kullanılıyor. 1940'larda hiçbir elektronik işletim sistemi yoktu fakat programlanabilir bilgisayarın keşfinden sonra ikili sayı (0 ve 1) makine dili işletim sistemi teknolojileri için önemli bir ilk adımı ortaya koydu.

Elektronik cihazların işlevlerini yerine getirmesini sağlayan işletim sistemleri birkaç farklı türe sahip. Gerçek zamanlı , tek kullanıcılı,  çok kullanıcılı , tekli görev, çoklu görev, dağıtılmış, ve gömülü gibi işletim sistemleri yazılım özellikleri ve arayüz çeşitlerine göre gösteriyor. Linux da bu işletim sistemleri arasında yer alıyor.

Linux Nedir?

Linux, bilgisayar işletim temel parçası olan çekirdek yazılımlarından biri. Serbestçe dağıtılabilen, çok görevli ve çok kullanıcılı  UNIX  ortamının bir türevi olan Linux günümüzde daha çok bilişim uzmanları tarafından tercih ediliyor. Ücretsiz dağıtıma sahip olduğu gibi açık kaynak kodları da kullanan Linux, sürümü tarafından tekrar programlanabilmeyi ve geliştirilebilmeyi mümkün kılıyor.

Herhangi bir maliyeti olmayan bir işletim sistemi olan Linux, başta IBM ve PC uyumlu bilgisayarlar olmak üzere birçok farklı cihazda rahatlıkla kullanılabilir. Linux’un gelişimi dünya üzerindeki tüm internet kullanıcılarına açık olarak gerçekleşiyor, bu da sistemin hatalarının tespit edilip düzeltilmesini kolaylaştırıyor. Linux’un gelişim sistemi bu özellik sayesinde evrimsel olarak ifade edilebiliyor.

Geçmişten Bugüne Linux?

Linux 1991’de Finlandiyalı bir üniversite öğrencisi olan Linus Torvalds tarafından geliştirildi. UNIX’ın yazılım ortamında sıfırdan üretilen bu işletim sisteminde oradan alınmış herhangi bir kod bulunmuyor. 1992’de Linus Torvalds kendi geliştirdiği bu işletim sistemini daha çok geliştirici ve kullanıcının desteğini almak için özgür bir yazılım olarak GNU Kamu Lisansı aracılığıyla yayınladı.

LİNUX SUNUCU ALIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ ?

Böylelikle Linux ve GNU birbirlerinin eksiğini tamamlayıp tam bir işletim sistemi olarak kullanıcılarla paylaşılabilir hâle geldi. Linus Torvalds’ın GNU Kamu Lisansı’nı tercih etmesi Linux açısından oldukça kritik bir nokta. Zira Linux bu sayede dünya üzerindeki birçok gönüllü bilişim uzmanının katkısını almayı başardı, bu da işletim sisteminin gelişim sürecini olumlu etkiledi.

Linux Özellikleri Nelerdir?

Linux işletim sisteminin en büyük özelliği açık kaynak kodlu olması ve tamamen ücretsiz olması ya da çok düşük bir ücrete satın alınabilmesi. Bu çok büyük bir avantaj çünkü Linux’un ücretsiz olmasını sağlayan yaklaşım, işletim sisteminde kullanılacak programları da ücretsiz hâle getiriyor. Ayrıca Linux sistem hatalarına karşı oldukça dayanıklı bir yazılım.

Linux Nasıl Kurulur?

Linux kurulumunu yapmak için öncelikle USB bellek ya da DVD’de Ubuntu Linux ISO dosyasını yazdırmanız gerekiyor. Yazdırma işlemini tamamladıktan sonra USB veya DVD üzerinden Linux kurulumunu başlatabilirsiniz. Burada önemli olan nokta farklı Linux kurulum türlerine dikkat etmeniz. Şayet bilgisayarınızda Windows işletim sistemi varsa Linux’u bunun yanına çok rahat şekilde kurabilirsiniz.

Fakat Linux kurarken Windows’u kaldırma ve sadece Linux’u çalıştırma seçeneğine de sahipsiniz. Ayrıca diski silip ZFS kullanmak ve farklı bir kurulum denemek de seçenekleriniz arasında. Konum, klavye ve internet bağlantısı gibi ayarları yaptıktan sonra profilinizi oluşturup Linux’un kurulumunu tamamlayabilirsiniz. Ubuntu, Linux’un kurulumunu daha kolay hâle getiren ISO dosyaları yaratmanıza yarıyor.

• Mv komutu: Bu komut dosyaları taşımak ve yeniden adlandırmak için kullanılıyor. Cp komutununun kullanımına çok benzeyen mv komutunu kullanırken önce mv yazıp daha sonra dosya adı ve hedef dizini belirtiyorsunuz. Örnek: mv dosya.txt /home/kullaniciadi/Documents
• Mkdir komutu: Yeni bir dizin oluşturmaya yarayan bu komut en kullanışlı komutlar arasında yer alıyor. Dosyalarınızı koyacağınız yeni bir dizine ihtiyaç duyduğunuzda mkdir Muzik komutunu girmeniz Muzik isimli dizini oluşturmanız için yeterli oluyor.
• Rmdir komutu: Bu komut mkdir’in tam aksine dizin silmenizi kolaylaştırıyor. Burada tek fark rmdir komutunun sadece boş dizinleri silmenize izin vermesi. Örneğin Muzik dizininiz boşsa rmdir Muzik komutunu girdiğinizde bu dizini rahatlıkla silebilirsiniz.

• Rm komutu : Rmdir komutundan farklı olarak dosya olanleri dizin silmenize yardımcı oluyor. Bir dizini içermekle birlikte yazmak rm komutu işletim sistemi üzerinde planladığınız yapmanıza imkân tanıyor. Örnek:  rm Müzik
• Touch komutu : Komut satır üzerinden yeni boş dosyalar oluşturduğunuzda touch komutu temel Linux komutları arasında yer alıyor. Örneğin halihazırdaki Belgeler dizini altında Web isimli bir HTML dosyası oluşturmak  dokunmatik /home/kullaniciadi/Documents/Web.html  komutunu girmeniz yeterli.